Храналогія развіцця горада:

 

1155 г.– момант «афіцыйнага» нараджэнні горада Мазыра.

15 траўня 1158 г. – Мазыр пераходзіць да Кіева.

1170 г. – поруч Мазыра адбылася ўзброеная сутычка паміж князямі Рурыкам, Давыдам Расціслававічам і Міхасём Юр'евічам.

1174 г. – Мазыр быў захоплены літоўскім князем Скірмунтам.

1227 г. – Чынгіз-хан нанёс паразу сумеснай дружыне літоўцаў і мазыран, захапіў, разрабаваў і спаліў горад і яго наваколля.

1259 г. – разгром заваёўнікаў Мазыра на рацэ Окуневка.

1267, 1275 гг. – набегі золотоардынскіх ханаў.

1413 г. – Мазыр становіцца поветовым цэнтрам Менскага ваяводства.

1497 г. – набег крымскіх татараў.

1506 г. – мяцеж М.Глінскага.

1509 г. – першае згадванне пра Мазырскі замак.

1534 г. – татары неміласэрна выпалілі горад і перарэзалі жыхароў.

1564 г. – у склад Мазырскага павета ўвайшла Брагінская воласць.

З 1566 г. – Мазырскі павет па рэформе Віленскага сойма ўваходзіў у склад Кіеўскага ваяводства.

1569 г. – Мазыр ізноў становіцца поветовым цэнтрам Менскага ваяводства.

3 снежня 1576 г. – у гарадскім замку была праведзеная інвентарызацыя.

1577 г. – кароль Рэчы паспалітай Стэфан Баторый падпісаў грамату, па якой Мазыру падавалася магдэбургскае права, т.е. некаторая самастойнасць у кіраванні.

1601 г. – пажар і знішчэнне Мазырскага замка.

1609 г. – Мазыра падараваны герб Жыгімонтам III.

3 кастрычніка 1615 г. – даведзеныя да роспачу феадальнымі паборамі, самавольства гарадскога старасты, замкавай адміністрацыі і арандатараў, жыхары Мазыра, узначаленыя бургамістрам Жданам Мушей, Янам Кріцкім, Янам Турком, шаўцом Дорошко, узброіліся і абсадзілі замак.

1616 г. – мазыране ізноў узяліся за зброя і напалі на замак.

1645 г. – падстава бернандінскага манастыра.

улетку 1648 г. – распачатае на Ўкраіне паўстанне перакінулася на Мазыр.

Да лета 1648 г. – Мазыр стаў адным з пунктаў засяроджвання атрадаў паўсталых, байцамі якіх станавіліся гарадскія жыхары, сяляне навакольных вёсак, казакі.

20 студзеня 1649 г. – штурм і знішчэнне горада войскамі Родзівілаў.

1667 г. – Мазыр, як горад прыдняпроўскі, застаўся ў межах Рэчы паспалітай.

1676 г.. – апошняе згадванне аб Мазырскім замку.

1676 г. – было прынята пастанова аб бестэрміновым вызваленні Мазыра ад усякіх мінанняў і пастоеў.

14 траўня 1677 г. – у адказ на скаргі магнатаў і шляхты, каронны гетман З.Яблоўскі ізноў найстрога забараніў украінскім казакам урывацца ў межы Мазырскага павета і прычыняць «крыўды абывацелям».

1724 г. – згадваюцца вуліцы Кіеўская, Авручская, Свідоўская, Нагорная, Ганчак.

1724 г. – інвентар згадвае ў Мазыры шэраг культурных будынкаў: Мікалаеўская царква, царква св. Пятра, праваслаўны жаночы манастыр з царквой св. Пятніцы, манастыр бернардынаў, касцёл, улетку.

1750 г. – пад Мазыром, ва ўрочышча Кімбараўка быў разгромлены нядаўна пабудаваны жаночы цісцеріанскі манастыр.

1750 г. – у горадзе была адчыненая езуіцкая школа.

1772 г. – адчыненне ў Мазыры трохкласнай школы.

1773 г. – езуіцкая школа была перакладзеная ў мястэчка Юравічы.

27 марта 1793 г. – быў апублікаваны ўказ аб далучэнні былых польскіх абласцей да Расіі, у тым ліку і Мазырскага павета.

4 марта 1794 г. – у Мазырскую акругу быў прызначаны добрапрыстойны Пётр Міцкевіч, і ўжо ў траўні гэтага года асноўная маса прыходу была злучаная з праваслаўнай царквой.

1799 г. – трохкласная школа ператвораная ў паветовую школу.

1803 г. – ператварэнне паветовай школы ў вучэльню.

1812 г. – вайна супраць французаў.

1825 г. – у Мазыры налічвалася нешматлікім больш 2900 жыхароў, было тры каменных хаты, 530 драўляных 5 цэркваў, 2 манастыра, 22 крамы, 1 карчма, 20 піцейных хат.

1831 г. – па палітычных меркаваннях у Мазыры быў зачынены бернандінскі касцёл.

Чэрвень 1831 г. – на тэрыторыі пачалося паўстанне пад кіраўніцтвам абшарніка Фелікса Кеневича.

20 ліпеня 1831 г. – на мяжы Мазырскага і Рэчыцкага паветаў паўстанцы патрывалі жорсткую паразу.

1835 г. – адчыненне першай аднакласнага прыхадской вучэльні.

1839 г. – зачынілі Сухавічскі базыльянскі манастыр.

1841 г. – улады аднялі землі каталіцкага духавенства.

1850 г. – на Прыпяці з'явіўся першы параход «Вісла».

1853-1854 гг. – у шэрагу вёсак Мазырскага павета ў выніку голаду, выкліканага неўраджаем назіраліся смяротныя выпадкі.

1855 г. – адчыненне чатырохкласнага жаночага пансіёну.

1859 г. – адчыненне мужчынскай гімназіі.

1865 г. – асвятленне сабора св. Міхасём.

1892 г. – вялікі пажар у Мазыры.

1894-1896 гг. – адукацыя вольнага пажарніка таварыствы.

1895 г. – падстава запалкавай фабрыкі «Маланка».

1896 г. – адчыненне Мазырскага піваварнага завода.

1898 г. – была створаная гарадская сацыял-дэмакратычная арганізацыя.

1899 г. – пачатак дзейнасці народніцкай арганізацыі «Працоўная дзель».

17 кастрычніка 1903 г. – у Мазыры былі раскіданыя ўлёткі «Да працоўных запалкавай фабрыкі «Маланка», якія сканчаюцца словамі: «... ведайце, што толькі аб'яднанне складае сілу працоўных».

24 кастрычніка 1903 г. – з'яўляюцца ўлёткі «Да ўсіх працоўным гарады Мазыра!», у якіх растлумачвалася палітычная платформа сацыял-дэмакратыі.

18 лістапада 1903 г. – распаўсюдзіліся ўлёткі «Да ўсіх працоўным мазырскай запалкавай фабрыкі «Маланка» з заклікам пакончыць з рабскім падпарадкаваннем супраць працадаўцаў.

лістапад 1903 г. – пачаліся страйкі (спачатку 180 чал.).

студзень 1904 г. – другі страйк (200 чал.).

улетку 1905 г. – адбыўся шэраг выступаў сялян Мазырскага павета.

1905 г. – цагельня ва ўрочышча Маргуновічы, ім. Лешня.

1905 г. – конна-прывадны млын з маслабойкай у ім. Давыд-Мястэчка

кастрычнік 1905 г. – рэвалюцыйныя падзеі ў Мазыры дасягнулі сваёй кульмінацыйнай кропкі.

30 кастрычніка 1905 г. – стварэнне «Мазырскай рэспублікі» на чале з рэвалюцыйным камітэтам.

Травень 1907 г. – апошні страйк працоўных фанернай фабрыкі «Прыма».

1907 г. – адчыненая найнізкая рамесная школа, цяпер – Хата дзіцячай творчасці; адчынена таксама 4-класная вышэйшая пачатковая вучэльня.

1908 г. – пабудаваны галоўны корпус піваварнага завода.

1909 г. – Мазырская мужчынская 6-класная прогімназія ператвораная ў гімназію.

1910 г. – адчыненая лякарня на 35 коек, цяпер – дзіцячая лякарня.

1911 г. – адчыненая Мазырская жаночая гімназія.

1912 г. – у Мазыры пачаткаў працаваць цагельня.

1915 г. – у Мазыры праз раку Прыпяць быў пабудаваны разводнай мост.

Ліпень 1915 г. – успыхнула буйны страйк на фанернай фабрыкі «Прыма», якая з'яўляецца адказам на спробу загадчыка фабрыкі панізіць на 30% і без таго мізэрныя расцэнкі некаторым катэгорыям працоўных.

1916 г. – тэрыторыя Мазырскага павета становіцца тылам 3-ёй рускага войска, якая трымала абарону супраць нямецкіх войскаў пад Баранавічамі і Пінскам.

Лютага – снежань 1916 г. – года горад быў акупаваны войскамі кайзераўскай Нямеччыны.

снежань 1917 г. – у Мазыры была ўсталяваная Савецкая ўлада.

Сакавік – снежань 1918 г. – акупацыя Мазыра нямецкімі войскамі.

1919 г. – створаны аддзел аховы здароўя.

9 чэрвеня 1920 г. – года Мазыр быў падвергнуты акупацыі войскамі белапалякаў.

1924 г. – Мазыр стаў цэнтрам раёна.

1925 г. – адноўлены чыгуначны мост праз Прыпяць.

1926 г. – адчыненне педтехнікума.

1927 г. – у горадзе з'явіліся першыя аўтамабілі.

1928 г. – адчыненне талакі: кавальская – «Молат», шавецкая – «Наперад», кравецкая – «Чырвоны саматужнік», шорная – «Трудавік».

1931 г. – створана Ніжне-Прыпяцкае прадпрыемства водных шляхоў.

1932 г. – адчыненая пякарня.

1933 г. – створаны гарадскі драматычны тэатр.

1935 г. – створана прадпрыемства «Аўтадор».

1936 г. – пабудавана будынак радзільні, цяпер – анкалагічны дыспансер.

1926-30,1935-38 гг. – Мазыр стаў цэнтрам Мазырскай акругі.

1938 г. – Мазыр становіцца цэнтрам Палескай вобласці.

1939 г. –пабудавана будынак вобласного драматычнага тэатра.

1940 г. – насельніцтва горада – 18,5 тысячы чалавек.

22 аўгуста 1941 г. па 14 студзеня 1944 г. – Мазыр падвергнуўся гітлераўскай акупацыі.

Люты 1944 г. – пачаткаў дзейнічаць Мазырскі настаўніцкі інстытут.

1946 г. – пачаткаў працаваць Мазырскі малочны завод.

1949 г. – адноўленая першая чарга мэблевай фабрыкі «Профінтерн»; уведзеная ў лад другая чарга ГЭС; адчынены Мазырскі краязнаўчы музей.

1950 г. – у Мазыры налічваецца 25 тысяч жыхароў.

1951 г. – арганізаваная Мазырская нафтаразведачная экспедыцыя глыбокага свідравання.

1952 г. – настаўніцкі інстытут ператвораны ў педагагічны.

1953 г. – пабудаваны рамонтна-экскаваторны завод.

1954 г. – МАЗЫР і Мазырскі раён увайшлі ў склад Гомельскай вобласці.

1956 г. – створаныя аўтобуснае і грузавое аўтамабільныя прадпрыемствы.

1958 г. – пабудаваны Мазырскі кабельны завод; адчынена рух па новым масце праз раку Прыпяць.

1967 г. – адчынены мемарыяльны комплекс «Курган Славы».

1969 г. – адчынена Мазырская музычная вучэльня.

1970 г. – створаны трэст «Мазырьпромстрой»; насельніцтва горада – 50 тысяч чалавек.

1974 г. – пуск новага хлебазавода; дала ток Мазырская ЦЭЦ.

1975 г. – пачаткаў працу Мазырскі НПЗ; насельніцтва горада дасягнула 65 тысяч чалавек.

1977 г. – вырабленыя перапахаванні братэрскіх магіл ваяроў Чырвонага Войска, партызан Палескага злучэння на Курган Славы.

1982 г. – першую прадукцыю выдаў Мазырскі солевыворочный камбінат.

1983 г. – уступіў у шэраг дзеючых Мазырскі БВК.

1986 г. – адчынена вучэльня № 228.

1987 г. – горад Мазыр дасягнуў 100 тыс. чалавек.

1991 г. – адчынена рух па трэцім, новым масце праз Прыпяць.