Расейскі тэлеканал НТВ сёньня прадэманстраваў чацьвёрты фільм
з сэрыялу «Хросны Бацька», прысьвечаны Аляксандру Лукашэнку, ягонай
сям’і і найбліжэйшаму палітычнаму атачэньню.
Стужка суправаджаецца
падзагалоўкам «Апошняя восень», што недвухсэнсоўна сьведчыць пра
адсутнасьць веры ў Маскве ў прэзыдэнцкую будучыню беларускага лідэра.
Які кампрамат супраць Лукашэнкі накапалі «энтэвэшнікі» гэтым разам?
У трох
папярэдніх сэрыях «Хроснага Бацькі» ўздымаліся тэмы зьніклых апанэнтаў
рэжыму і татальнага парушэньня правоў чалавека, апавядалася пра вязьняў
сумленьня і дыктатарскія замашкі Аляксандра Лукашэнкі.
Расказвалася, як старэйшыя сыны Лукашэнкі адмываюць дзяржаўныя грошы,
а таксама адзначаліся пазашлюбныя подзьвігі Бацькі — адкуль узяўся
ўлюбёнец кіраўніка краіны, малодшы сын Мікалай?
Чарговы фільм
пад назвай «Апошняя восень» пашырае тэматычныя рамкі і адгортвае, бадай,
самую сакрэтную старонку эпохі праўленьня Лукашэнкі — так званыя
«эскадроны сьмерці». Праваабаронцы ўжо даўно казалі пра існаваньне
падразьдзяленьня, якое займалася нэўтралізацыяй апазыцыйных дзеячаў.
Аўтарам «Хроснага Бацькі» ўдалося схіліць да гутаркі аднаго
з «адстаўных» байцоў, Дзьмітрыя Новічака:
«Так,
я ведаў, што да ўсіх гэтых злачынстваў мае дачыненьне падразьдзяленьне
СОБР. Усё гэта было насамрэч, але нам гэта падавалася зусім пад іншым
соўсам. То бок ня так, як падае апазыцыя — бандытызм, злачынствы супраць
людзей, супраць чалавека — нам гэта тлумачылася як выкананьне
спэцапэрацыі, і мы, маўляў, дзейнічаем на карысьць прэзыдэнта,
на карысьць сваёй краіны. Зыходзячы з гэтага ўсё рабілася». Так званы «расстрэльны пісталет» знаходзіўся пад кантролем былога начальніка менскай калёніі № 1 Алега Алкаева. Двойчы яго браў непасрэдны камандзір Дзьмітрыя Новічака, кіраўнік асаблівага спэцпадразьдзяленьня МУС Дзьмітрый Паўлічэнка. Алкаеў пацьвярджае, што даты цалкам накладаюцца на час зьнікненьня Віктара Ганчара і Анатоля Красоўскага, а таксама Юрыя Захаранкі.
Паводле Алкаева, ідэнтыфікаваць датычнасьць Паўлічэнкі да злачынстваў
досыць проста, паколькі ёсьць істотныя доказы — расстрэльныя гільза
і куля:
«Так, гільза і куля, якія я захоўваю, — з майго
пісталета, гэта ўсё сапраўднае, сумясьціць іх з падзеямі таго часу
нескладана. Таму тое, што тэма зьніклых праз гэты фільм зноў уздымаецца,
надзвычай важная. Бо тая новая інфармацыя, якая зьявілася ў стужцы,
дазваляе на ўсе праблемы зірнуць нашмат шырэй. Яна, у прыватнасьці,
дазваляе пашырыць гарызонты для пошуку вінаватых і для кантактаў
з новымі людзьмі, зацікаўленымі ў аб’ектыўным расьсьледаваньні гэтай
справы».
На тле падазроных зьнікненьняў разглядаюцца абставіны загадкавай сьмерці заснавальніка сайту «Хартыя-97» Алега Бябеніна.
Ці варта давяраць толькі афіцыйнай вэрсіі, якая настойвае
на самагубстве апазыцыйнага журналіста? Аўтары фільму ў гэтым моцна
сумняюцца.
Яшчэ адна з тэмаў, на якую ў Беларусі ўжо шмат хто
забыўся, а іншыя нават і ня ведалі, — як дэпутацкі мандат уратаваў
Лукашэнку ад турмы. Некалі нашумелую гісторыю згадвае Сяргей Антончык — экс-дэпутат Вярхоўнага Савету, аўтар антыкарупцыйнага дакладу:
«Калі
Лукашэнка працаваў яшчэ ў Шклоўскім саўгасе, то ў яго там была
непрыемная сытуацыя — ён зьбіў мэханізатара. Была ўзбуджаная
крымінальная справа па факце гэтага зьбіцьця. Якраз былі выбары
ў мясцовы і Вярхоўны саветы, і Лукашэнка, атрымаўшы дэпутацкі мандат,
атрымаў які-ніякі імунітэт. У выніку справу закрылі. Ведаю дакладна,
бо пра гэта пісаў калісьці Васіль Лявонаў, які тады быў
кіраўніком абласной арганізацыі КПБ у абкоме партыі, і празь яго
гісторыя набыла шырокі розгалас. Дарэчы, калі расьсьледавалі гэтую
крымінальную справу, то ўсплылі новыя факты: ён ня толькі з адным
мэханізатарам пабіўся, але яшчэ раней былі такія выпадкі. Зрэшты, сам
Лукашэнка, калі яму задавалі наконт гэтага пытаньне, сьцьвярджаў: гэта
было пад выбары, ён выступаў супраць мясцовай улады, таму супраць яго
ўсё і фальсыфікавалі».
Значная ўвага ў «Хросным Бацьку» аддадзеная кантактам Лукашэнкі з апальным расейскім алігархам Барысам Беразоўскім. Некалі блізкі да Беразоўскага амэрыканскі адвакат Эмануіл Зэльцэр,
асуджаны беларускім судом нібыта за камэрцыйны шпіянаж і карыстаньне
падробленымі дакумэнтамі, наўпрост сьцьвярджае: Беразоўскі — касір
Лукашэнкі на Захадзе, своеасаблівы «пэнсійны фонд» беларускага кіраўніка
на той выпадак, калі Лукашэнку давядзецца тэрмінова ўцякаць
зь Беларусі.
Ці будзе працяг «Хроснага Бацькі» — у тэлекампаніі
НТВ не камэнтуюць. Экспэрты кажуць, што фактычна сэрыял можа быць
бясконцым. Аднак насамрэч усё будзе залежаць ад таго, якую пазыцыю
адносна Расеі надалей будзе займаць Лукашэнка. Калі паглыбляцца
ў аналёгіі, то пра мэра Лужкова, чыёй адстаўцы папярэднічала аналягічная
кампанія ў расейскіх СМІ, здымаць кіно ўжо ня мае сэнсу.
Расейскі журналіст Уладзімер Салаўёў,
былы супрацоўнік НТВ, перакананы: час Аляксандра Лукашэнкі мінуў
і спробы працягнуць знаходжаньне на вышэйшай пасадзе ні да чога добрага
не прывядуць. Паводле слоў Салаўёва, у сытуацыі поўнай канфрантацыі
і з Захадам, і з Усходам Лукашэнка стаў «палітычным банкрутам»:
«Цікава,
зыходзячы з гэтага, разгледзець агульную сытуацыю. Бо ня першы ж раз
такі досьвед. Калі ўзгадаць, то на постсавецкай прасторы вельмі многія
палітыкі, дайшоўшы да адчаю, зьвяртаюцца да антырасейскай рыторыкі.
І трэба адзначыць, што заўсёды гэта заканчваецца аднолькава. Час
праходзіць, і гэтыя палітыкі зьнікаюць са сцэны. Ніхто не зьбіраецца
ўплываць на выбары ў Беларусі. увогуле сьмешна пра гэта нават гаварыць.
Гэта воля беларускага народу, і беларускі народ сам усё вырашыць. Але
недапушчальна, каб у наш час у эўрапейскай краіне адбываліся дзікунскія
рэчы. Наколькі я разумею, у Беларусі рэгулярна зьнікаюць апазыцыйныя
палітычныя дзеячы, дагэтуль не расьсьледаваныя забойствы і зьнікненьні,
аднак пра гэта неяк прынята нічога не гаварыць».
Аўтары
«Хроснага Бацькі» канстатуюць, што Аляксандар Лукашэнка фактычна загнаў
сябе ў ізаляцыю, узначаліўшы каманду «палітычных аўтсайдэраў». Ягоныя
сябры — «ізгоі», якіх ігнаруюць паўсюль: Бакіеў, Лужкоў, Беразоўскі.